Investeren in een samenleving in balans, voor nu en de toekomst. En dat investeren, dát doen we met deze begroting. Alles bij elkaar investeren we ruim €160 miljoen. Dit doen we om Horst aan de Maas mooier, beter en prettiger te maken.
Financiën
Op de eerste plaats stemt het ons tevreden dat de begroting sluitend is voor 2025. Dat lijkt het College ook niet te doen. De jaren ’26 ‘27 en ’28 hebben een tekort, maar wat Essentie betreft een acceptabel tekort en binnen de marges die we stellen. De begroting is immers een momentopname. Wel vragen we aandacht voor voorstellen waarbij nog een apart kredietvoorstel wordt voorgelegd met budgetten die nu nog niet begroot zijn. Dat kan een risico vormen. Daarnaast zijn de KPI’s en indicatoren echt verouderend en geen toegevoegde waarde op deze manier. Tip om mee te nemen in de zero-based-begroting!
Lastenverhoging met de prijsindexering
Het stemt ons ook zeer positief dat we de lasten – met uitzondering van de indexering - voor
onze inwoners niet verhogen! De belastingen blijven daarmee op hetzelfde niveau!
Woningbouw en vitale kernen Met deze begroting bouwen we letterlijk aan vitale kernen: er wordt volop gebouwd in Horst aan de Maas! Zowel op het gebied van het verenigingsleven, accommodaties en woningbouw. Als Essentie vragen we wel om tempo te maken, bijvoorbeeld met ‘t Maoleveld en D’n Crouwel. We begrijpen dat woningbouwplannen een lange adem hebben, maar vooruitkijken naar de toekomst is van belang voor onze gemeenten. Goed dat we actief gronden gaan verwerven!
Groot potentieel in Sevenum aan plannen
Als Essentie kijken we ook vooruit: zo hebben we recent een locatiebesluit genomen voor
het IKC in Sevenum. Tijdens de Kadernota, maar ook tijdens de behandeling van de
locatiekeuze hebben we opgeroepen om integraal met plannen aan de slag te gaan. In
Sevenum ligt hier een enorm potentieel: sporthal de Kruisweide, de tennisbanen, de
leegkomende locatie van de huidige Ezelsbrug en Krullevaar, het oude gemeentehuis, de
locatie Maraboe, het vergroenen van deze parkeerplaats en misschien zelfs in de toekomst
de Wingerd en Sevenheym? We dagen het College graag uit om hier actief mee aan de slag
te gaan en vragen op zijn minst een toezegging op twee punten:
1. Bij de uitwerking van de locatie van het IKC aan de Luttelseweg, rekening te houden
met eventuele verplaatsing van Sporthal de Kruisweide en andere integrale
ontwikkelingen.
2. Aan de slag te gaan met de invulling van de huidige locatie van de Sevenumse
basisscholen. Uit de beantwoording van onze vragen blijkt namelijk dat er nog geen
plan ligt.
Uiteraard begrijpen we dat een volledig integraal plan op korte termijn niet haalbaar is. We
willen echter wel inzichtelijk hebben wanneer er welk onderhoud gepland staat voor de
verschillende accommodaties. Zodat we weloverwogen een besluit nemen voor de toekomst
en ook een doorkijk maken. Wellicht loont het investeren in onderhoud niet meer, als op de
duur gekozen wordt voor verplaatsing. Door hierover na te denken en zaken integraal aan te
vliegen, kan een toekomstplan ontstaan met een hele trein van ontwikkelingen. Dit biedt in
onze ogen kansen op meerdere fronten! Een RIB met meer informatie hierover en tijdlijn zou
dan ook prettig zijn.
Zorgen om aantal vrijwilligers bij cultuur en sport
De paragraaf cultuur, sport en vitale gemeenschappen stemt ons tevreden. De nadruk van
deze paragraaf ligt echter veel op accommodaties en onderhoud. Terwijl cultuur en sport
meer is dan alleen een gebouw. Een aandachtspunt is bijvoorbeeld het teruglopende aantal
vrijwilligers. Als Essentie zien we graag dat vrijwilligers ondersteunt worden. Vrijwilligers zijn
de motor van vitale gemeenschappen en zonder – bijvoorbeeld administratieve –
ondersteuning lopen we in de toekomst een risico. Daarom zijn we blij dat we in 2025 naar
het cultuurbeleid gaan kijken.
Vrachtverkeer weren in verschillende kernen
Tijdens de behandeling van de Kadernota hebben we aandacht gevraagd voor verkeer en
mobiliteit. In de begroting zien we hier echter wederom weinig van terug. Jammer, want
ondanks dat we het destijds al benoemd hebben, herhalen we het vandaag graag nog een
keer: er is een motie aangenomen om vrachtverkeer te weren uit de kleine kernen. Graag
een reactie van het College. Stoeptegelpolitiek wordt in deze begroting wél heel letterlijk genomen: de kwaliteit van de stoepen verdient ook zeker onze aandacht. Goed dat we hier werk van maken in 2025.
Niet alleen in gesprek, ook plannen maken
Trots zijn we op onze economie en bedrijven. Kijk alleen al naar de genomineerden van de
Ondernemersprijs. Het is belangrijk om ook in de toekomst aandacht te hebben voor onze
economie. Hier hoort wat ons betreft ook bij dat er nu echt stappen gezet worden in het
optuigen van een revitaliseringsfonds voor bestaande bedrijventerreinen. We zien dat
hierover gesproken wordt in de begroting, we hebben er vragen over gesteld en riepen
eerder al op om hier niet alleen over te blijven spreken, maar ook met een plan te komen!
Kan het College toezeggen te gaan starten met op zijn minst een ‘brainstormplan’ voor een
revitaliseringsfonds voor bedrijventerreinen? We zijn ook blij te lezen dat er aan een detailhandelsvisie wordt gewerkt. Wat ons betreft mag daarin ook meegenomen worden hoe we omgaan met ons buitengebied en ‘verkoop bij de boer’. Tevens vragen we aandacht voor activiteiten die plaatsvinden op bedrijventerreinen, waarvan ze eigenlijk elders wenselijk of zelfs niet wenselijk zijn. We begrijpen dat hier niet de meeste prioriteit qua handhaving op ligt, maar controleer dan steekproefsgewijs of zaken nog in lijn zijn met de bestemming en vergunning. Het is niet de bedoeling dat nagelstudio’s zich vestigen op een bedrijventerrein of dat er een bruiloft gehouden wordt in een bedrijfspand.
Zorg en Jongeren
Dan het thema ‘sterke sociale basis’. Een thema waar in absolute getallen het meeste geld
naar toe gaat van onze begroting. We doen het als Horst aan de Maas niet slecht en zetten
in op een sterke sociale basis. Een aandachtspunt wat ons betreft is dat we de balans
moeten houden. Werken moet ten alle tijden beloond worden en door de hoeveelheid
regelingen mag het niet zo zijn dat niet werken op een hogere beloning kan rekenen. Zo
lezen we bijvoorbeeld terug dat we inzetten op inkomensondersteuning tot 130% van het
sociaal minimum. Wij kunnen ons niet heugen dat we ooit ingestemd hebben met 130%. We
vragen ons dan ook af hoeveel extra geld dit kost en hoeveel inwoners we hiermee helpen.
Een onderwerp om breder te bespreken! Waar we ook aandacht voor hebben is onze toekomstige generatie, maar zeker niet te vergeten de huidige generatie jongeren! We hebben dan ook een motie voorbereid. We zien dat er een specialistisch ondersteuner jeugdgezondheidszorg (SOJ) beschikbaar komt bij huisartsen, waar jongeren terecht kunnen en we zien een preventieve- en leefstijlaanpak waar kinderen van nu 5 tot 15 jaar zijn, baat bij gaan hebben. Dat vinden wij mooie ontwikkelingen. Goed dat we mentale problemen in de toekomst te willen voorkomen. We missen echter een vergelijkbare aanpak voor de jongeren die nu mentale problemen hebben: jongeren van nu tussen de 10/15 – 25/30. Naast de al bekende professionele hulp denken wij dat we ook nu een aanpak kunnen creëren die inzet op een laagdrempelige manier, om de mentale klachten op kortere termijn verlichten. Denk aan stress op school, druk van sociale media, alcohol- en drugs, prestatiedrang en druk enzovoort. In aanpak breed in de samenleving, in het dagelijks leven van jongeren. Denk bijvoorbeeld aan sportclubs die mentale weerbaarheid willen verwerken in hun trainingen, scholen in het lespakket, bedrijven in stageprogramma’s en ook wij als gemeente die op een laagdrempeligere manier een rol kan spelen. Aangezien verschillende problematieken ieder een andere aanpak vragen (zoals het recente Onderwegwijzer) kiezen we ervoor de motie open te formuleren. Daarmee geven we het College de ruimte om te kijken wat de juiste stappen zijn voor deze doelgroep.
Roept het College van Burgemeesters en wethouders op om:
- Naast de preventieve OKO-aanpak ook in te zetten op het verlichten van mentale
problemen bij de huidige generatie jongeren die mentale problemen ervaart, op een
laagdrempeligere manier dan professionele hulp;
- Hier de samenleving breed in te betrekken. Denk aan bedrijven, scholen,
verenigingen en andere partners;
- In Q2 2025 een themasessie te organiseren die de raad bijpraat over de bevindingen
en aanpak voor deze doelgroep;
Dienstverlening en organisatie
We zien dat het College haar uiterste best doet om als merk Horst aan de Maas goed voor de dag te komen en onze dienstverlening op pijl te brengen. De laatste tijd is hier -terecht- veel
aandacht voor geweest en we zien dat er stappen vooruit worden gezet. Wat ons betreft
hoort bij een goede werkgever ook een goede werkplek: het gemeentehuis. Een plan voor
een verbouwing wordt opgepakt. Wat ons betreft hoeft dat niet per definitie een VERbouwing
te zijn, maar durf ook verder te kijken.
Tot slot, duurzaam Horst aan de Maas en landelijk gebied
Dat betekent niet dat we geen aandacht hebben voor bijvoorbeeld het landelijk gebied, een duurzaam Horst aan de Maas of migratie. Ook hier zijn grote uitdagingen, maar wat Essentie betreft heeft het College hier de juiste toon te pakken en onze inbreng uit de Kadernota meegewogen. Er ligt echter ook een rol voor ons als Raad: met de Omgevingsvisie moet tempo worden gemaakt en ook KODE moet weer nieuw leven ingeblazen worden.
Voorzitter, afrondend, een terugkerend credo: een betere wereld begint bij jezelf en de
keuzes die je maakt. En keuzes zijn nodig: we houden de ambitie om in balans te blijven
voor deze en de toekomstige generaties!